حفاظت از خاک نیازمند اجماع ملی است

به گزارش روابط عمومی مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور، کامبیز بازرگان عضو هیأت علمی این مؤسسه و رئیس انجمن علوم خاک ایران، به مناسبت گرامیداشت هفته خاک در برنامه تلویزیونی "رویش" به اهمیت حیاتی خاک به‌عنوان بستر اصلی تولید و منبع زندگی بشر اشاره کرد و خواستار اجماع ملی برای حفاظت از این منبع ارزشمند شد.
وی با تأکید بر نقش کلیدی خاک در تأمین بیش از 95 درصد غذای بشر گفت: خاک به دلیل زمان طولانی برای تشکیل، جزء منابع دیرتجدیدپذیر است و یک چهارم تنوع زیستی کره زمین، شامل میکروارگانیسم‌ها و موجودات زنده خاک‌زی در آن یافت می‌شود.
بازرگان بر ضرورت اهمیت مسأله امنیت غذایی تأکید کرد و گفت: افزایش جمعیت، تغییر رژیم غذایی و افزایش تقاضای غذایی، فشار بیشتری بر منابع خاکی وارد می‌کند. این موضوع اهمیت حفاظت و مدیریت پایدار خاک را دوچندان کرده است.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور با اشاره به اینکه خاک منبع اصلی ذخیره کربن است، افزود: خاک بیش از اتمسفر و گیاهان کربن ذخیره می‌کند و به همین دلیل نقش کلیدی در مبارزه با گرمایش جهانی دارد. حفظ این منبع حیاتی تنها راه مقابله با گرسنگی، فقر و تغییرات اقلیمی است.
رئیس انجمن علوم خاک ایران به چالش‌های خاک در کشور اشاره کرد و گفت: سرانه خاک حاصلخیز در ایران 0.18 هکتار است که کمتر از میانگین جهانی 0.2 هکتار است. وی ادامه داد افزایش جمعیت و نیاز غذایی بیشتر، فشار بر منابع خاکی را افزایش داده و  این امر به‌ویژه با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک ایران، اهمیت حفظ اراضی حاصلخیز کشور را ضروری می نماید.
وی همچنین با بیان نرخ بالای فرسایش خاک در ایران افزود: نرخ فرسایش خاک در کشور بین 5 تا 30 تن در هکتار است که بسیار بیشتر از نرخ خاک‌سازی است. پراکنش بارندگی و تغییرات اقلیمی نیز این وضعیت را تشدید کرده و نیازمند اقدام فوری برای کاهش این روند مخرب است.
بازرگان با اشاره به قانون حفاظت خاک و وجود شورای هماهنگی در آن، این قانون را فرصتی برای همکاری میان وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف در حفظ خاک دانست. او نرخ فرسایش خاک در ایران را بین 5 تا 30 تن در هکتار عنوان کرد و گفت: نرخ فرسایش کنونی بسیار بیشتر از نرخ خاک‌سازی است که این امر نیازمند اقدام جدی و فوری است.
رئیس انجمن علوم خاک ایران به شعار روز جهانی خاک امسال "مراقبت از زمین؛ سنجش، پایش، مدیریت" اشاره و تأکید کرد: فهم فلسفه خاک و استفاده از داده‌های علمی و پایش مستمر، مبنای حکمرانی مؤثر برای حفظ این منبع حیاتی است و بدون پایش و درک عمیق‌تر از خاک، نمی‌توان به مدیریت پایدار دست یافت.