جمعه, 7 ارديبهشت 1403
  • تاريخ :
     ۱۳۹۳/۰۷/۱۶ 
  • تعداد بازدید : 1390
چكیده سخنرانی با عنوان بررسی اثرات گیاه¬پالایی چند گونه گیاهی همراه با خرما بر كاهش مقادیر آلاینده‌های خاك

خطرات زیست­محیطی ناشی از مصرف بی­رویه کودهای شیمیایی و صنایع نفت و ماشین­آلات و به طورکلی فعالیت­های بشری باعث تجمع يا جذب عناصر مضر توسط گياه مي‌گردد. اين عناصر وارد چرخه غذايي مي‌گردد و نه تنها فعاليت­هاي متابوليكي و فيزيولوژيكي گياه را دچار اختلال مي‌كند، بلكه خود تهديدی جدي براي سلامتي جامعه محسوب مي‌شود بنابراین باید برای رفع آلودگی چاره­ای اندیشیده شود تا هم محصول تولیدی سالم باشد و هم از سطح آلودگی خاک­ها کم نماید. یکی از روش­های اصلاح خاکهای آلوده پالایش سبز (گیاه­پالایی) است که با استفاده از گیاهان، آلودگی­های مختلف موجود در خاک، آب یا هوا حذف می­شوند. خرما از جمله گیاهان استراتژیک و با ارزش ایران است. سطح زیر کشت آن در کشور بالغ بر 240 هزار هکتار میباشد که عمدتاً در نواحی جنوب و جنوب غرب کشور کشت می­شود منابع آلوده کننده خاک در این استان­ها مخصوصاً خوزستان زیاد است. علاوه بر آن جنگ خلیج فارس باعث گسترش این آلودگی­ها در نخلستان­ها گردیده است بنابر این اصلاح خاک­های آلوده اجتناب پذیر است. در این رابطه طی سال­های 1388 لغایت 1391 آزمایشات گلخانه­ای و مزرعه­ای شامل گیاهان زراعی ذرت، یونجه و آفتابگردان به صورت تکی و مخلوط با خرما کشت شد و در پایان هر فصل زراعی گیاهان از خاک استخراج، ریشه و اندام هوایی تفکیک، توزین و سپس غلطت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، مس، منگنز، سرب و کادمیم در آن­ها اندازه­گیری و فاکتورهای زیستی شامل شاخص جذب، غلظت زیستی، فاکتور انتقال و تجمع زیستی محاسبه گردید. همچنین مدل­های رگرسیونی روند کاهش غلظت عناصر سنگین  در تیمارهای مختلف برازش گردید نتایج نشان داد، غلظت سرب و کادمیم در خاک­های استان خوزستان بالاتر از حد بحرانی بود. در تمام تیمارها، در طول دوره  رشد گیاهان زراعی، غلظت عناصر سنگین در خاک کاهش پیدا کرد. بیش­ترین میزان کاهش کادمیم خاک در تیمار کاشت خرما و ذرت و بیش­ترین میزان کاهش سرب خاک در تیمار کاشت خرما و آفتابگردان مشاهده گردید. در بین گیاهان زراعی بیش­ترین و کم­ترین بیومس  به ترتیب از کشت ذرت  و یونجه به تنهایی حاصل شد. در بین خرما بیش­ترین و کم­ترین بیومس  به ترتیب از کشت خرما + یونجه و خرما به تنهایی حاصل شد. غلظت سرب و کادمیم در اندام هوائی تیمارها بالاتر از حد نرمال بود. با توجه به نتایج توصیه می­شود نخل­داران و سازمان­های کشاورزی در برنامه الگوی کشت محصولات در خاک­های آلوده به فلزات سنگین ، کشت گیاهان با تولید ماده خشک بالا مثل ذرت، یونجه و آفتابگردان را مد نظر قرار دهند.

      

کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه تحقیقات خاک و آب می‌باشد.
6.1.7.0
V6.1.7.0