سخنرانی علمی تحت عنوان "بررسی توابع تولید آب – عملکرد در شبیه‌سازی عملکرد گیاهان زراعی" توسط آقای دکتر آرش تافته عضو هیئت علمی بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک و با حضور اعضاء هیئت علمی، محققان و کارشناسان روز سه شنبه 19 دی 1396 در سالن شورای تحقیقات موسسه تحقیقات خاک و آب برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات خاک و آب آقای دکتر تافته مدرک کارشناسی را در رشته مهندسی آب در سال 1385 از دانشگاه تهران دریافت و در سال 1390 در رشته آبیاری و زهکشی موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد با موضوع  پایان نامه "بررسی آبیاری جویچه ای یک در میان در سطوح مختلف کود نیتروژن در لایسیمترهای کشت" از دانشگاه شیراز شد. ایشان همچنین در سال 1393 با ارائه رساله دکتری خود با عنوان "بهینه سازی چند هدفه برنامه توزیع آب (MGA) با استفاده از توابع تولید آب مصرفی در شبکه آبیاری دشت قزوین" حائز دریافت درجه دکتری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران گردید.

چکیده سخنرانی آقای دکتر تافته:

در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در عرصه آب‌ و خاک و مدیریت آب در شبکه و مدل‌های پیچیده امروزی مانند Budget و AquaCrop  اصل کار و قلب تپنده آن‌ها توابع تولیدی هستند که سال‌ها توسط محققین بسیار مورد ارزیابی قرارگرفته و آنالیز شده‌اند. در این زمینه افرادی مانند دورنبوس و کاسام (1979) اساس تابع تولید آب مصرفی را نوشتند که در مدل کراپ وات و بسیاری از مدل‌های قدیمی‌تر با استفاده از ضرایبی که آن‌ها ارائه نمودند استفاده می‌گردد. در ادامه این روند تلاش محققین بر این شد تا با استفاده از توابع مختلف بر اساس تابع تولید قبلی تنش‌های آبی در دوره‌های مختلف رشد ارائه و ارزیابی شود. در این راستا محققین بسیار ازجمله رائو و همکاران (1988)، استوارت و همکاران (1977)، آلن (1998)، کیپ کوریر (2002) تحقیقات گسترده‌ای را در این زمینه انجام دادند و نشان دادند که بهترین توابع که بیانگر شرایط گیاه در شرایط تنش خشکی است روابط حاصلضربی است. درنهایت پروفسور ریس (2014) با بررسی توابع تولید موجود و ارتقا آن ها تابع تولید نهایی را به ‌صورت امروزی و پیچیده آن بر اساس دوره‌های زمانی ارائه نمود که در مدل Budget از آن استفاده می‌گردد. در ادامه این روند و با توجه به اینکه هر بازه زمانی تأثیر معادلات نمایی را در هر دوره تعیین می‌نمود و این با شرایط واقعی و فیزیکی گیاه سازگار نبود در این راستا دکتر تافته و همکاران (2013) با اصلاح این معادله در نمای تلفیقی و ارائه نمای مبتنی بر ضریب حساسیت گیاه در هر دوره برای 8 محصول مختلف این معادله را تصحیح و مورد ارزیابی مجدد قراردادند. در نهایت نتایج نشان داد که با این تغییر به‌ ویژه در گیاهان زمستانه می‌توان دقت قابل‌ قبول‌تری را ارائه نمود. بنابراین با استفاده از این توابع و تعیین ضرایب حساسیت گیاه در بازه‌های زمانی مختلف می‌توان با دقت قابل قبولی (حدود 10 درصد خطا) به نتایج مناسبی دست‌ یافت. آنچه در این روش‌ها و معادلات ارائه ‌شده در این سخنرانی حائز اهمیت است ارتقا و واسنجی این معادلات و استفاده از آن‌ها در برنامه‌های کلان و استراتژیک موسسه است که در آینده جهت تهیه سامانه خبره تعیین نیاز آبیاری و برنامه‌ریزی آبیاری موسسه تحقیقات خاک و آب بسیار پرکاربرد خواهد بود.