با حضور معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مدیران ارشد سازمان، دکتر هادی اسدی رحمانی رئیس مؤسسه، قائم مقام و معاونین ایشان روز شنبه 1397/11/27 در سالن جلسات مؤسسه ثبت و گواهی بذر ضمن ارائه گزارشی از سوی رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب عملکرد این مؤسسه مورد ارزیابی قرار گرفت.

به گزارش روابط عمومی مؤسسه تحقیقات خاک و آب، آقای دکتر هادی اسدی رحمانی در این جلسه با اشاره به گستره فعالیت های مؤسسه در عرصه های تحقیق، آموزش و ترویج از سطح نانوذرات تا گستره کشوری و پهنه ملی مهمترین چالش های منابع خاک و آب را فقدان قانون جامع حفظ خاک و آب، آلودگی منابع خاک و آب، محدودیت منابع آب، تخلیه بنیه عناصرغذایی، تغییر کاربری اراضی و افزایش جمعیت و تقاضا برای تولید محصولات کشاورزی عنوان کرد.

دکتر اسدی رحمانی در خصوص مهمترین دستاوردهای مؤسسه در سال 1397 در حوزه شناسایی منابع خاک و برنامه ریزی برای الگوی کشت اشاره داشتند تعیین تناسب اراضی گیاهان زراعی و باغی در اراضی آبی کشور و ایجاد سامانه ملی تناسب اراضی برای استفاده از اراضی متناسب با توان تولید آن ها، مشخص نبودن محدودیت های اراضی و نداشتن الگوی کشت مناسب و پایداری در تولید محصولات کشاورزی و شناسایی محدودیت های خاک و آب مهم است.

این طرح از چهار سال قبل با سفارش معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی شروع و الحمدالله این سامانه امسال به عنوان دستاورد برتر پژوهشی در سازمان تحقیقات معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت. تناسب اراضی در پهنه ای به وسعت حدود 8/5 میلیون هکتار و برای حدود 70 نوع محصول زراعی و باغی تعیین تناسب اراضی انجام شد.

تعیین تناسب اراضی برای محصولات باغی در عرصه های تحت پوشش شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور از دیگر دستاوردهای مهم مؤسسه در همین راستا می باشد که به سفارش معاونت باغبانی که برای توسعه باغات در عرصه های تحت پوشش شبکه های فرعی آبیاری انجام شد.

رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب تهیه نقشه کربن آلی خاک های کشور را از دیگر دستاوردهای مهم مؤسسه تحقیقات خاک و آب در حوزه شناسایی خاک و برنامه ریزی الگویی کشت عنوان کرد.

ایشان با اشاره به اینکه 70% از خاک های کشاورزی کشور دارای کربن آلی کمتر از یک درصد است گفت: با مشارکت FAO و با استفاده از بیش از 45000 داده مکان نقشه کربن آلی خاک در راستای دستور مقام عالی وزارت به رؤسای سازمان جهاد کشاورزی استان ها مبنی به ترمیم مواد آلی در بخش وسیعی از اراضی آبی و دیم کشور تهیه و ارائه گردید. وی خاطر نشان کرد این نقشه اطلاعات پایه و مبنایی برای آمایش سرزمین، مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست را در اختیار تصمیم سازان در سطوح مختلف مدیریتی در کشور قرار می­ دهد و در سطح بین المللی، با توجه به مخاطرات محیطی پیش روی امنیت غذایی از جمله تغییرات اقلیمی، نقشه تهیه شده پاسخگوی اهداف کارگروه برنامه مشارکت جهانی (GSP) برای حفظ منابع اراضی مثل عضو این کارگروه خواهد بود.

رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب همچنین در مبحث آلودگی منابع خاک و آب و محصولات کشاورزی با اشاره به چالش های موجود از جمله نگرانی از کیفیت محصولات غذایی و آلودگی خاک و آب، مشخص نبودن وضعیت آلودگی عناصرسنگین در غلات و پراکندگی در روش های اندازه گیری به دستاورد تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم و غلظت روی در گندم تولیدی سال 1396 کشور که با سفارش معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (دفتر سلامت غذا و دارو) و سازمان ملی استاندارد تهیه و ارائه گردید، اشاره و تأکید داشت: کیفیت نان تولید شده در کشور از نظر فلزات سنگین نسبت به گندم های تولیدی در دنیا از وضعیت و کیفیت بالاتری برخوردار است.

رئیس مؤسسه خاک و آب در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به محدودیت شوری در سطح حدود 6/8 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی کشور و توصیه به کشت گیاهان متحمل به شوری، تعیین تحمل به شوری گیاه نو کاشت کینوآ در مراحل مختلف رشد را به عنوان دستاورد دیگر مؤسسه عنوان کرد. همچنین با اشاره به پایش کیفیت خاک های کشاورزی کشور اعلام کرد: تعیین روند تغییرات کیفی خاک های کشاورزی ایران در بیش از 3000 پایگاه (در سال های 1395-1390) در فاز اول بررسی شد و در فاز دوم 10% از این پایگاه ها با دقت و حساسیت بیشتری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در حوزه ارتقاء مدیریت آبیاری دشت های بحرانی کشور، تهیه دستورالعمل تناسب اراضی برای انواع سامانه­ های مختلف آبیاری را از خروجی­ های اثرگذار مؤسسه در سال 1398 اعلام نمودند. دکتر اسدی رحمانی وجود بانک ملی میکروارگانیسم های مفید خاکزی را به عنوان رکن اصلی در صنعت تولید کودهای زیستی در کشور اعلام کرد و افزود: بر همین اساس و با تلاش محققان بخش تحقیقات بیولوژی خاک بانک ملی میکروارگانیسم های مفید خاکزی با بیش از 800 سویه باکتری شناسایی و ذخیره شده در 43 جنس تهیه شد و اطلاعات آن در کتابی به همین نام تهیه و انتشار یافت.

تعیین برآورد کودی گیاهان زراعی و باغی از دیگر دستاوردهای مهم مؤسسه تحقیقات خاک و آب می باشد که هر ساله به سفارش معاونت های زراعت و باغبانی وزارت جهاد کشاورزی برای بیش از 40 گیاه زراعی و باغی تهیه و ارائه می ­شود. این برآورد با توجه به سطح زیرکشت گیاهان مهم زراعی و باغی و عملکرد مورد انتظار برای آنها که از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعلام می‌شود، بر اساس میزان و نوع کود مورد نیاز برای هر محصول و به تفکیک هر استان انجام و ارائه خواهد شد.

رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب همچنین به ارتقاء کیفیت مواد کودی کشور از طریق ثبت و کنترل کیفی انواع کود اشاره داشت و افزود تاکنون بیش از ده هزار فرمول برند کود تقاضا برای ثبت داشته ایم که برای نزدیک به هشت هزار فرمول برند شماره ثبت صادر شده است. آموزش هدف مند برای مدیران ترویج، مروجان پهنه و محققان ستادی و استانی به منظور ارتقاء مدیریت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه از دیگر برنامه های مهم مؤسسه تحقیقات خاک و آب است که تحت عنوان مدل سازی و تعمیم پذیری بسته های مدیریت خاک و آب و مدل سازی و تعمیم پذیری بسته­های مدیریت خاک و آب از مزرعه به حوضه در مؤسسه صورت گرفت. رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب با اشاره به نتایج اجرای بسته های نوین تغذیه در 32 پایلوت محصولی در 19 استان و در 201 مزرعه و باغ در طی سال های 96-94 که به سفارش معاونت آموزش و ترویج، معاونت امور زراعت و باغبانی انجام شد افزایش عملکرد 15 تا 28 درصد در محصولات باغی، 18/5% افزایش عملکرد در گندم آبی، افزایش 35% در گندم و جو دیم و افزایش 24 درصدی در کلزا مشاهده شد.

تدوین استانداردهای ملی مواد کودی کشور، تهیه دستورالعمل جامع روش های تجزیه کود و نقش آفرینی مؤسسه در تدوین نظام اجرایی آزمایشگاه خاکشناسی و شرکت های خدمات مشاوره فنی خاکشناسی و مدیریت خاک از دیگر موارد مطروحه توسط رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب در این جلسه بود.

رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب همچنین در حوزه فعالیت توسعه و تقویت فعالیت های ترویجی ضمن تأکید بر لزوم تولید محتوای ترویجی از یافته های تحقیقاتی و دانش فنی متناسب با نیاز بهره برداران به کتب و نشریات انتشار یافته و تهیه 23 اپلیکیشن های تغذیه گیاهان زراعی، باغی و مدیریت آبیاری اشاره نمود.

افتتاح مرکز رشد تخصصی واحدهای فناور خاک و آب و واگذاری دانش فنی تولید بسترکشت هیدروپونیک برای محصولات گلخانه ایی به بخش خصوصی در راستای حمایت از شرکت های دانش بنیان و تجاری سازی دانش های فنی موسسه، از دیگر برنامه های انجام شده در مؤسسه تحقیقات خاک و آب بود که توسط  دکتر اسدی رحمانی به آن اشاره شد.