سخنرانی علمی تحت عنوان "ارزیابی شیمی زراعی ورمی کمپوست های بکار برده شده پای بوته گیاه زینتی دیفن باخیا آموئه نا" توسط آقای دکتر علی محبوب در همکاران و اعضاء هیئت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب روز چهارشنبه 15 شهریور 1396 در سالن شورای تحقیقات موسسه برگزار شد. آقای دکتر علی محبوب خمامی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان و دانش آموخته رشته خاکشناسی در مقطع لیسانس از دانشگاه تهران می باشد. ایشان مدرک کارشناسی ارشد در همین رشته را از دانشگاه تبریز اخذ نموده و در مقطع دکتری با ارائه رساله خویش تحت عنوان " ارزیابی شیمی زراعی ورمی کمپوست های بکاربرده شده پای بوته گیاه زینتی دیفن باخیا آموئه نا " در رشته شیمی خاک از دانشگاه کشور جمهوری آذربایجان فارغ التحصیل شده است و سخنرانی ارائه شده برگرفته از رساله دکتری به منظور معرفی دو نوع ورمی کمپوست با کاربری در بسترهای کشت زمینی در جایگزینی با بستر کشت پیت می باشد که در ادامه خلاصه از آن ارائه می گردد.

چکیده سخنرانی:

در حال حاضر، با توجه به افزایش جمعيت چالش اصلی پیش روی بشر، حفظ حيات در کره زمین برای نسل های آینده است. مردم قرن بیستم، مداخلات زيادي در محیط زیست و خاك داشته اند. در سال های اخیر، به طور گسترده ای از کود آلی استفاده مي شود که از ضايعات آلي اي توليد شده اند که تجمع آنها در محيط زيست موجب آلودگی مي شده است.

در این راستا، ورمي كمپوست سازي از اهميت خاصي برخوردار است. ورمي كمپوست به واسطه تامين مواد مغذی کافی يك کود آلی مناسب مي باشد. ورمی کمپوست سازي به عنوان فرآیند سازگار با محیط زیست كه محصول آن حاصلخیزی خاک را افزایش مي دهد، در سراسر جهان گسترش یافته است. در اين فرآيند بيولو‍ژيكي کرم خاكي مورد استفاده قرار می گیرد.

در ایران، برای تولید گیاهان زینتی اغلب از بستر های کشت تجاری حاوی مقادیر قابل توجهی پیت استفاده می شود. واردات پیت از کشورهای اروپای انجام می گیرد و در سال های اخیر قیمت آن بدلایل زیر افزایش یافته است:

• منابع پیت محدود می باشد.
• بدلیل برداشت بیش از حد پیت انتظار می رود که در دهه های آینده برخی از معادن پیت در اروپا تعطیل شوند.
• علاوه بر موارد ذکر شده، افزایش قیمت سوخت در ایران باعث افزایش هزینه های حمل و نقل و در نتیجه افزایش قیمت پیت شده است.
• در ایران تولیدکنندگان صنایع چوب و یا صنایع شکر امکان سوزاندن ضایعات شان را برای تامین انرژی نداشته لذا آن ها را به محل دیگری برای دفن و یا سوزاندن انتقال می دهند که علاوه بر از بین بردن حجم زیادی از مواد آلی قابل استفاده، باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی می گردد.
• بازیافت ضایعات آلی و استفاده از آنها به عنوان اصلاح کننده خاک و یا بسترهای کشت گلدانی، می تواند یکی از جذاب ترین روش ها برای حل مشکل دفع ضایعات آلی باشد. ضایعات آلی آلاینده جدی زیست محیطی بوده و نگرانی های عمومی عمده ای را ایحاد می کنند که با استفاده از تکنیک های ساده می تواند به محصولات مفید و با ارزشی چون ورمی کمپوست تبدیل شوند.
• این پژوهش به منظور بررسی امکان تبدیل ضایعات آلی خاک اره و باگاس نیشکر به ورمی کمپوست توسط کرم خاکی Eisenia foetida و تعیین خصوصیات شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیکی  مواد حاصل و امکان کاربرد آنها بجای پیت در بستر کشت گیاهان زینتی طرح ریزی شد.

گیاه محک مورد استفاده در این تحقیق Dieffenbachia متعلق به خانواده Araceae و مهم ترین گیاه برگ زینتی است که بطور گسترده در ایران پرورش داده می شود.

• هدف اصلی از این تحقیق ارزیابی خواص بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر در جایگزینی با پیت برای تولید گلخانه ای گیاه برگ زینتی‘Tropic Snow’ Dieffenbachia amoena بوده است .
• برای دستیابی به این اهداف فعالیت های زیر طراحی شده:
• تحقیقات به منظور بررسی امکان تولید ورمی کمپوست از خاک اره و باگاس نیشکر.
• تعیین خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر.
• تعیین Phytotoxicity ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر.
• مطالعه تغذیه، رشد و تولید مثل کرم خاکی Eisenia foetida در ترکیب های کود گاوی + خاک اره و یا کود گاوی + باگاس نیشکر .
• ارزیابی امکان کاربرد ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر به جای پیت.
• تعیین اثر کاربرد نسبت های مختلف ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر بر خواص فیزیکی بستر های کشت گیاه.
• تعیین اثر کاربرد نسبت های مختلف ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر بر خواص شیمیایی بسترهای کشت گیاه.
• تعیین اثر کاربرد نسبت های مختلف ورمی کمپوست خاک اره و باگاس نیشکر بر خواص بیولوژیکی بسترهای کشت گیاه.
• تعیین مقادیری از دو نوع ورمی کمپوست که بیشترین تاثیر را بر رشد گیاه amoena Dieffenbachia دارد.
• تعیین محتوای عناصر غذایی در ورمی کمپوست های خاک اره و باگاس نیشکر و بررسی امکان عرضه طولانی مدت این عناصر به گیاه برگ زینتی Dieffenbachia amoena.

• نتایج:

  1. 1. پژوهش هاي انجام شده نشان داده که ورمی کمپوست سازي یک تکنولوژی موثر و منطبق با محيط زيست براي بازیافت و استفاده از ضايعات کود گاوی + خاک اره و یا باگاس نیشکر مي باشد.
  1. 2. نتایج نشان داده که استفاده از كرم هاي خاكي Eisenia foetida براي ورمي كمپوست كردن ضايعات خاك اره و باگاس نيشكر موثر بوده و اين محصولات فاقد هرگونه سميت براي گياهان هستند.
  2. 3. استفاده از ورمي كمپوست خاک اره و باگاس نیشکر بر افزايش رشد Dieffebachia amoena اثر مثبت نشان داده است.
  3. 4. نتايج آزمايش در ارتباط با سازگاری و اهمیت استفاده از ضایعات باگاس نیشکر و یا خاک اره بر رشد و تكثير Eisenia foetida نشانگر مطلوبیت این مواد برای رشد و تکثیر این کرم است.
  4. 5. آزمایشات انجام شده نشان داده که ورمی کمپوست حاصل از باگاس نیشکر و خاک اره موادی با کیفیت بالا شبیه پیت هستند که می توانند علاوه بر جانشینی پیت در بستر کشت گیاهان و اقتصادی تر کردن تولید گیاهان زینتی بخشی از معضلات زیست محیطی ناشی از تجمع این مواد در طبیعت را رفع نماید.
  5. 6. نظر به اثرات مفیدتر ورمی کمپوست بر رشد گیاهان و با توجه به اینکه امروزه تولید CO2 می تواند عامل محدود کننده ای برای برخی فعالیت های اقتصادی و یا تولیدی باشد، معنی دار نبودن نسبت CO2 تولیدی از طریق ورمی کمپوست سازي در مقایسه با کمپوست می تواند این فن آوری را به عنوان یک روش منطبق با طبیعت جهت بازیافت مواد آلی مطرح نماید. 
  
  
    
  
  
  
  
  
  
  
• 
  
•